در هنگام خرید کاشی و سرامیک، اغلب تمرکز خریداران بر طرح و رنگ محصول است و کمتر به نوشتهها و علائم روی بستهبندی یا برچسب کاشی کف توجه میکنند. این بیتوجهی موجب میشود بسیاری از افراد اطلاعات فنی لازم درباره مشخصات کاشی کف مورد نیازشان را ندانند. طبق آمارها، حدود ۸۰٪ خریداران کاشی تنها به ظاهر محصول دقت میکنند و از ویژگیهای فنی آن آگاه نیستند. در نتیجه ممکن است کاشی نامناسبی را برای فضای خود انتخاب کنند که دوام یا کارایی مطلوبی نداشته باشد. برچسب روی کارتن کاشی درواقع شناسنامه فنی محصول است که اطلاعات بسیار مهمی را درباره کیفیت و کاربرد کاشی ارائه میدهد. در این مقاله به طور کامل به معرفی بخشهای مختلف این برچسب، معنای نمادها و علائم فنی آن، و اهمیت بررسی برچسب در انتخاب کاشی مناسب میپردازیم. همچنین یک جدول راهنمای علائم ارائه خواهیم کرد تا بهسادگی بتوانید مفهوم هر نماد را متوجه شوید. در پایان نیز به چند پرسش متداول در این زمینه پاسخ میدهیم. با مطالعه این راهنمای جامع، میتوانید با آگاهی کاملتری اقدام به انتخاب و خرید کاشی کف مناسب برای فضای مورد نظرتان کنید.
CTA: اگر قصد مشاهده نمونهها و طرحهای مختلف کاشی و سرامیک را دارید، از [دستهبندی سرامیک کف]【28†】 و [محصولات سرامیک پرسلان]【30†} در فروشگاه فلورا استیل دیدن نمایید. تنوع گستردهای از کاشیهای کف مات و براق، پرسلانی و معمولی با مشخصات فنی گوناگون در دسترس شماست.
معرفی بخشهای مختلف برچسب کاشی کف
برچسب یا لیبل روی بستهبندی کاشی و سرامیک شامل مجموعهای از اطلاعات فنی و کاربردی است که هر کدام نشاندهنده یکی از ویژگیهای محصول میباشد. آشنایی با این بخشها به شما کمک میکند کاشی متناسب با نیاز خود را تشخیص دهید. مهمترین بخشهای برچسب کاشی کف عبارتاند از: ابعاد کاشی، درجه و کیفیت، میزان جذب آب، مقاومت سایشی (درجه PEI)، گروه کاربری (محل و نوع مصرف)، استانداردها و سایر مشخصات فنی مرتبط. در ادامه، هر یک از این موارد را به تفکیک توضیح میدهیم:
۱. ابعاد و اندازه کاشی
یکی از اولین مواردی که روی برچسب کاشی به چشم میخورد، ابعاد کاشی است. ابعاد شامل طول و عرض هر قطعه (مثلاً ۶۰×۶۰ سانتیمتر) و گاهی ضخامت کاشی میشود. اندازه اسمی کاشی همان ابعادی است که به صورت اسمی برای محصول عنوان میشود، اما اندازه واقعی ممکن است اندکی با آن متفاوت باشد. بر اساس استاندارد، کاشیها دارای محدوده انحراف ابعادی مجاز هستند؛ به این معنی که اندازه واقعی کاشی میتواند کمی کوچکتر یا بزرگتر از اندازه اسمی باشد. کارخانههای تولیدی معمولاً اندازه واقعی یا «سایز عملی» کاشی را نیز در کنار اندازه اسمی درج میکنند. برای مثال اصطلاح work size در استاندارد به این ابعاد واقعی اشاره دارد که پس از در نظر گرفتن تلورانسهای مجاز محاسبه میشود. کاشیها از نظر دقت ابعاد به دستههای مختلفی مانند کالیبره (برش خورده دقیق) یا غیر کالیبره تقسیم میشوند؛ کاشی کالیبره لبههای کاملاً یکنواخت و گوشههای دقیق دارد و بدون نیاز به بندکشی ضخیم قابل نصب است. در برچسب ممکن است به کالیبره بودن کاشی یا درجه دقت ابعادی آن اشاره شود.
علاوه بر ابعاد قطعه، تعداد کاشی در هر کارتن و مساحت پوششدهی هر کارتن نیز روی بستهبندی قید میگردد. برای مثال ممکن است برچسب نشان دهد که هر کارتن حاوی ۸ قطعه کاشی ۶۰×۶۰ است که مجموعاً حدود ۲٫۸۸ متر مربع را پوشش میدهد. وزن هر کارتن نیز از اطلاعات بستهبندی است که حملونقل و انبارداری را تسهیل میکند. اطلاع از تعداد و متراژ در هر بسته به شما امکان میدهد مقدار کاشی مورد نیاز برای فضای مدنظر را محاسبه کرده و در زمان خرید برآورد بهتری داشته باشید.
۲. درجه کیفیت کاشی (Grade)
درجه کاشی که بعضاً با کلمه Grade یا بهصورت عددی (درجه ۱، ۲، ۳ و…) روی برچسب درج میشود، نشاندهنده کیفیت ساخت و میزان نقصهای ظاهری و ساختاری کاشی است. کاشیهای تولیدی در کارخانه بر اساس میزان ایرادات جزئی (مانند تفاوت رنگ جزئی، تابداشتگی، لبپریدگی گوشهها و غیره) طبقهبندی میشوند. درجه ۱ بالاترین کیفیت را دارد و کاشیهای این دسته تقریباً بدون عیب و کاملاً یکدست هستند؛ به همین دلیل قیمت بالاتری نیز دارند. درجه ۲ کیفیت نسبتاً خوبی دارد ولی ممکن است تعداد بسیار محدودی کاشی با نقص جزئی در میان آنها باشد. درجه ۳ و ۴ به ترتیب کیفیت پایینتری دارند و معمولاً اختلاف رنگ یا ایرادات مشهودتری در آنها دیده میشود. کاشیهای درجه پایینتر ارزانتر هستند اما توصیه نمیشوند، به خصوص برای استفاده در کف که تردد و استهلاک بیشتری دارد. همواره برای کف ساختمان از کاشی درجه یک یا دو استفاده کنید، زیرا کف در معرض فشار و سایش زیادی است و کاشی با درجه پایینتر ممکن است به سرعت دچار شکستگی یا سایش شود. درجه کاشی معمولاً به صورت یک عدد یا حرف (مثلاً GRADE A یا 1) با چاپ روی لبه کارتن مشخص میشود.
۳. میزان جذب آب کاشی (Water Absorption)
جذب آب کاشی معیاری از میزان تخلخل بدنه کاشی است و مشخص میکند چه مقدار آب توسط کاشی جذب میشود. این ویژگی از آن جهت مهم است که مقاومت کاشی در برابر رطوبت و یخزدگی را تحت تأثیر قرار میدهد. بر اساس استاندارد ISO 10545-3، کاشیهای سرامیکی را از نظر درصد جذب آب به چند گروه جذب آب طبقهبندی میکنند:
- گروه I (کاشی غیر قابل نفوذ یا Impervious): کاشیهایی با جذب آب بسیار کم، معمولاً کمتر از ۰٫۵٪. این دسته شامل کاشیهای چینی یا سرامیک پرسلان است که بسیار متراکم و تقریباً ضدآباند. کاشی پرسلانی به دلیل جذب آب ناچیز برای محیطهای کاملاً مرطوب مانند استخر، سونا، حمام و همچنین فضاهای باز که در معرض بارندگی یا یخبندان هستند ایدهآل است. (علامت اختصاری این گروه در استاندارد ممکن است BIa یا AIa باشد که نشاندهنده روش تولید پرس خشک یا اکسترود و جذب آب <۰٫۵٪ است.
- گروه II (کاشیهای نیمهنفوذپذیر یا Vitreous/Semi-vitreous): کاشیهایی با جذب آب متوسط، حدود ۰٫۵٪ تا ۳٪ (گروه IIa) و یا 3٪ تا 7% (گروه IIb) این کاشیها برای فضاهای نسبتاً مرطوب (مانند آشپزخانه، تراس سرپوشیده) مناسباند و نسبت به گروه I اندکی متخلخلترند. سرامیکهای کف معمولی اغلب در این محدوده جذب آب قرار میگیرند و در برابر رطوبت مقاومت خوبی از خود نشان میدهند.
- گروه III (کاشیهای جاذب یا Non-vitreous): کاشیهایی با جذب آب بالا، معمولاً بیش از ۷٪ (و حتی تا >10% در برخی منابع). بدنه این کاشیها متخلخلتر است و آب زیادی را به خود جذب میکند. این نوع کاشی به هیچ وجه برای محیطهای مرطوب توصیه نمیشود. کاشیهای دیواری لعابدار سنتی اغلب در این گروه قرار دارند؛ آنها نازکتر و سبکتر بوده و جذب آب بالاتری دارند که البته روی دیوار مشکلی ایجاد نمیکند اما در کف یا مکان مرطوب موجب ضعف کاشی خواهد شد.
اطلاع از میزان جذب آب کاشی بسیار حائز اهمیت است. اگر کاشی با جذب آب بالا را در حمام یا فضای باز استفاده کنید، رطوبت به داخل آن نفوذ کرده و ممکن است باعث ترکیدن یا جدا شدن کاشی در اثر یخزدگی شود. به همین دلیل برچسب کاشی معمولاً درصد یا گروه جذب آب را مشخص میکند تا خریدار بداند آیا محصول برای محیط مورد نظر (مرطوب یا خشک، داخلی یا بیرونی) مناسب است یا خیر. به طور کلی: کاشیهای گروه I (پرسلان) برای مکانهای مرطوب و پرتردد عالیاند، گروه II برای فضاهای داخلی خشک یا کمرطوبت مناسباند، و گروه III صرفاً برای دیوارهای داخلی یا فضاهای کاملاً خشک توصیه میشوند.
۴. مقاومت سایشی کاشی (درجه PEI)
مقاومت سایشی که گاهی با عبارت Durability یا Abrasion Resistance روی برچسب مشخص میشود، نشاندهنده میزان مقاومت سطح کاشی (خصوصاً لعاب آن) در برابر ساییده شدن و رفتوآمد است. مقیاس مرسوم برای سنجش مقاومت سایشی لعاب کاشی توسط مؤسسه PEI (Porcelain Enamel Institute) تعریف شده و به درجه PEI شهرت دارد. درجهبندی PEI معمولاً از کلاس ۱ تا ۵ بیان میشود (گاهی ۰ تا ۵ ذکر میگردد که ۰ مخصوص کاشیهای دیواری بدون مقاومت سایشی است):
- PEI I یا درجه ۱: مقاومت سایشی بسیار کم – مناسب برای دیوارهها یا کف فضاهایی با رفتوآمد تقریباً صفر (عملاً برای کف توصیه نمیشود).
- PEI II یا درجه ۲: مقاومت سایشی نسبتاً کم – قابل استفاده در کف فضاهای مسکونی با رفتوآمد کم و بدون کفش (مثلاً حمامهای خصوصی یا اتاق خواب).
- PEI III یا درجه ۳: مقاومت سایشی متوسط – مناسب برای کف تمامی فضاهای مسکونی مانند سالن، آشپزخانه و … که تردد معمول خانوادگی دارند. (در بسیاری از منازل، درجه سایش III کافی و مطلوب است.)
- PEI IV یا درجه ۴: مقاومت سایشی بالا – قابل استفاده در کف فضاهای تجاری سبک یا پرتردد مسکونی (مانند فروشگاههای کوچک، لابی ساختمانها، ادارات). اگرچه برای منزل درجه ۳ هم کفایت میکند، اما در صورت تمایل به دوام بیشتر میتوان از درجه ۴ نیز استفاده کرد.
- PEI V یا درجه ۵: مقاومت سایشی بسیار بالا – مناسب کف فضاهای تجاری و صنعتی پرتردد، فروشگاههای بزرگ، رستورانها و مکانهایی که به صورت مداوم در معرض رفتوآمد و سایش هستند. کاشی با این درجه معمولاً مخصوص شرایط سخت ترافیکی تولید میشود و در محیط مسکونی ضرورتی ندارد.
روی برچسب کاشیهای لعابدار اغلب کلاس سایش با یک عدد رومی یا عبارت PEI مشخص میشود. به عنوان مثال ممکن است روی بستهبندی یک کاشی کف عبارت PEI III یا Abrasion Class 3 درج شده باشد. هرچه این عدد بالاتر باشد، دوام لعاب در برابر خراشیدگی و رفتوآمد بیشتر است. پس اگر به دنبال کاشی برای فضای بسیار پرتردد (مثلاً سالن پذیرایی بزرگ یا فضای تجاری) هستید، به درجه سایش آن دقت کنید. برای اغلب کاربردهای مسکونی درجههای میانی کفایت میکنند. کاشیهای مات و زبر معمولاً دیرتر اثر سایش را نشان میدهند، اما کاشیهای براق اگر کلاس سایش پایینی داشته باشند ممکن است در اثر رفتوآمد زیاد، جلای سطحشان زودتر کاهش یابد.
۵. گروه کاربری کاشی (محل مصرف)
مقصود از گروه کاربری یا Type of Use در برچسب کاشی، محدوده کاربرد مناسب آن کاشی از نظر محل نصب است. به عبارت سادهتر، کاشیها بسته به ویژگیهای فنی خود برای مصارف مشخصی طراحی میشوند: مثلاً کاشی دیوار یا Wall Tile که صرفاً باید روی دیوار نصب شود، یا کاشی کف که مقاومت تحمل بار و سایش برای استفاده روی کف را دارد. همچنین برخی کاشیها برای فضای بیرون (Outdoor) تولید میشوند که در برابر شرایط جوی مانند سرما و گرما مقاوماند. این موارد معمولاً با نمادهای گرافیکی یا نوشته روی بستهبندی مشخص میشوند:
- کاشیهایی که علامت “مصرف دیوار” دارند تنها برای پوشش دیوارهای داخلی یا خارجی مناسباند و نباید در کف به کار روند. این محصولات معمولاً ضخامت کمتری دارند و جذب آبشان بیشتر است تا روی دیوار چسبندگی بهتری داشته باشند.
- کاشیهای دارای علامت “مصرف کف” برای استفاده در کف فضاهای داخلی طراحی شدهاند. این کاشیها ضخیمتر و محکمتر از انواع دیواری هستن و اکثر فاکتورهای مقاومت مکانیکی (مانند درجه سایش، مقاومت شکستن) در آنها بالاتر است.
- نماد فضای بیرونی یا فضای باز نشان میدهد کاشی مربوطه علاوه بر کف داخلی، میتواند در محیطهای خارجی (حیاط، پشتبام، نمای بیرون ساختمان و …) نیز به کار رود. این کاشیها معمولاً مقاومت یخزدگی و تغییرات دمایی بالایی دارند (جذب آب پایین) و در برابر نور خورشید و شرایط جوی مقاوماند.
- در مقابل، اگر روی برچسب علامت “عدم کاربرد در محیط مرطوب” دیده شد، بدین معناست که کاشی برای فضاهای خیس و در تماس مستقیم با آب مناسب نیست. مثلاً کاشی لعابداری که این علامت را دارد نباید در حمام یا تراس باز نصب شود، زیرا احتمال نفوذ آب و آسیب دیدن آن وجود دارد.
- برخی تولیدکنندگان روی برچسب مشخص میکنند کاشی برای محیط کمتردد یا پرتردد مناسب است. برای مثال ممکن است عبارت Light Traffic (تردد کم) یا Heavy Traffic (تردد زیاد) ذکر شود که تکمیلکننده اطلاعات درجه سایش PEI است. این عبارات راهنمایی میکند کاشی مورد نظر را متناسب با سطح رفتوآمد فضای خود انتخاب کنید.
به طور خلاصه، حتماً به نماد یا توضیح نوع مصرف روی کاشی توجه کنید. اگر صرفاً عبارت Wall یا تصویر دیوار روی آن درج شده، از بهکارگیری آن در کف خودداری کنید. همچنین چنانچه قصد استفاده از کاشی در فضای بیرونی دارید، مطمئن شوید که روی برچسب به مقاومت در برابر شرایط فضای باز یا یخبندان اشاره شده باشد (مانند علامت برف برای ضدیخزدگی). استفاده کاشی نامناسب در محل نامناسب میتواند منجر به لغزندگی خطرناک، شکست زودهنگام یا مشکلات دیگر شود. پس برچسب کاشی کف راهنمای شما برای انتخاب فضای نصب صحیح آن است.
۶. استانداردها و کلاسهای فنی
روی بستهبندی کاشی و سرامیک معمولاً به استانداردهای تولید که محصول مطابق با آنها ساخته شده اشاره میشود. برای مثال استاندارد ملی ایران (ISIRI) و استانداردهای بینالمللی ISO یا استاندارد اروپایی EN ممکن است با کد مخصوصشان روی کارتن درج شوند. وجود این استانداردها تضمین میکند که کاشی مورد نظر آزمونهای مختلف کیفی را گذرانده و حداقلهای لازم از نظر ویژگیهایی چون استحکام، دوام رنگ لعاب، یکنواختی ابعاد، و غیره را داراست. به عنوان نمونه، استاندارد ISO 10545 مجموعه آزمونهای متعددی برای کاشیهای سرامیکی تعریف کرده است (مثل آزمون جذب آب، مقاومت در برابر سایش، مقاومت شیمیایی و …). تولیدکنندگان معتبر معمولاً عبارت ISO 13006 (که استاندارد طبقهبندی کاشیهاست) یا علامت CE اروپا را روی بستهبندی ذکر میکنند تا اطمینان خاطر خریدار جلب شود.
از دیگر ویژگیهای فنی که ممکن است به صورت کلاسبندی یا نماد بر روی برچسب کاشی بیاید، میتوان به این موارد اشاره کرد:
- کلاس مقاومت شیمیایی لعاب: نشاندهنده مقاومت کاشی در برابر مواد شیمیایی خانگی، اسیدها و شویندهها است. این کلاس معمولاً با حروف انگلیسی A، B، C نمایش داده میشود که A بالاترین مقاومت (تقریباً بدون تاثیرپذیری از مواد شیمیایی) و C پایینترین مقاومت را دارد. برای کاشی کف آشپزخانه و فضاهایی که شستشو در آنها زیاد انجام میشود، کلاس شیمیایی A یا B ایدهآل است تا لعاب کاشی در اثر مواد پاککننده کدر یا خراب نشود.
- کلاس مقاومت در برابر لک (Stain Resistance): این شاخص که معمولاً با اعداد ۱ تا ۵ بیان میشود، میزان مقاومت سطح کاشی در برابر لکپذیری و میزان راحتی تمیز شدن آن را نشان میدهد. عدد بزرگتر به معنای مقاومت بیشتر در برابر ایجاد لکه و سهولت پاکشوندگی است. کاشیهای براق معمولاً لکه کمتری به خود میگیرند و تمیز کردنشان آسانتر است. اگر لکه برای شما نگرانی است (مثلاً در کف آشپزخانه)، به این درجه توجه کنید – کاشی با کلاس لکهپذیری ۵ بهترین عملکرد را دارد.
- میزان لغزندگی یا ضریب اصطکاک (COF): هرچند ممکن است روی همه بستهبندیها درج نشود، اما برای کاشیهای کف خصوصاً در فضاهای خیس، پارامتری بسیار مهم است. ضریب اصطکاک معمولاً به صورت درصد یا عدد (مثلاً COF = 0.6) بیان میشود و هرچه بالاتر باشد نشان از اصطکاک بیشتر و سطح ضدلغزشتر دارد. برخی تولیدکنندگان به جای COF از کلاسهای استاندارد R9 تا R13 استفاده میکنند که در کفپوشها متداول است؛ R13 یعنی سطح کاملاً زبر و ضدلغزش و R9 یعنی سطح نسبتاً لیز. هنگام انتخاب کاشی برای حمام، سرویس بهداشتی یا فضای بیرونی خیس، حتماً به میزان لیزی کاشی توجه کنید تا دچار حوادث ناشی از سر خوردن نشوید.
- مقاومت در برابر سرما و یخزدگی: این ویژگی معمولاً برای کاشیهای فضای باز یا نما اهمیت دارد. کاشی مقاوم در برابر یخزدگی آب داخل بدنهاش ترک نمیخورد و لعابش پوسته نمیشود. اگر کاشی دارای این قابلیت باشد ممکن است نماد یک دانه برف یا عبارت Frost Resistance روی برچسب دیده شود. استفاده از کاشیهای معمولی (جذب آب بالا) در فضای باز میتواند منجر به شکستگی ناشی از یخزدگی شود، پس به این علامت دقت کنید.
- چندرنگی یا چندطرحی (Shade Variation/Face): برخی کاشیها دارای طرحهای متفاوت بر روی قطعات مختلف هستند تا پس از نصب، سطحی با تنوع بصری مانند سنگ طبیعی ایجاد شود. میزان Variation یا تعداد چهره (Face) گاهی بر روی جعبه ذکر میشود. مثلاً نوشته شده Faces: 6 یعنی این کاشی ۶ طرح متفاوت جزئی در بستهها دارد. درجهبندی چندرنگی میتواند از V0 (بدون تنوع، تمام کاشیها یکشکلاند) تا V4 (تنوع زیاد بین قطعات) باشد. این مورد بیشتر سلیقهای است اما اگر به داشتن سطحی یکنواخت یا برعکس به سطحی با بازی رنگ و طرح اهمیت میدهید، به این گزینه هم توجه کنید.
همانطور که مشاهده میکنید، برچسب فنی کاشی مجموعهای از اطلاعات ارزشمند درباره مشخصات محصول است. هر یک از این بخشها به شما میگوید که کاشی در چه شرایطی بهترین عملکرد را دارد و دوام آن چقدر خواهد بود. در بخش بعدی، مهمترین نمادها و علائم گرافیکی روی کارتن کاشی را معرفی میکنیم تا بتوانید به سادگی مفهوم هر علامت را شناسایی کنید.
نمادها و علائم فنی روی برچسب کاشی
بر روی کارتن کاشی و سرامیک علاوه بر اطلاعات متنی که ذکر شد، معمولاً یک سری نمادها و آیکونهای استاندارد نیز چاپ میشود. این علائم فنی به صورت تصویری، ویژگیها و شرایط کاربرد کاشی را نشان میدهند. آشنایی با این نمادها به خصوص برای زمانی که توضیحات متنی مختصر است یا به زبان دیگری نوشته شده، بسیار کمککننده خواهد بود. در این قسمت تعدادی از رایجترین علائم روی برچسب کاشی کف را توضیح میدهیم:
- نماد استاندارد: معمولاً به شکل لوگوی استاندارد ملی یا مهر استاندارد CE اروپاست که نشان میدهد محصول مطابق با استانداردهای مربوطه تولید شده است. این نماد اطمینانبخش کیفیت و ایمنی کاشی است.
- نماد کاشی دیوار: غالباً تصویری از یک دیوار آجری یا کاشی روی دیوار است که بیان میکند این محصول فقط برای نصب روی دیوار مناسب است.
- نماد کاشی کف: تصویر یک کفپوش یا گاهی نقش یک کفش/پا است که نشان میدهد کاشی برای کف قابل استفاده است. برخی کارخانهها از دو نماد مجزا برای دیوار و کف بهره میبرند.
- نماد عدم کاربرد در محیط مرطوب: شکل یک قطره آب خط خورده یا یک چتر بارانخورده با علامت ممنوع که بدین معناست کاشی نباید در تماس مستقیم با آب یا مکانهای بسیار مرطوب به کار رود.
- نماد “این طرف به بالا”: یک پیکان رو به بالا روی جعبه که جهت صحیح قرارگیری کارتن در هنگام حمل و انبار را نشان میدهد. این علامت برای جلوگیری از آسیب به کاشیها در حملونقل است و جنبه کاربرد مستقیم در نصب کاشی ندارد، اما بهتر است هنگام جابهجایی کارتنها به آن دقت شود.
- نماد شکستنی (Fragile): تصویر یک لیوان یا شیء شکسته که هشدار میدهد محتویات کارتن کاشی شکستنی است. طبعاً کاشی ماهیت ترد و شکننده دارد و وجود این نماد یادآوری میکند که در جابجایی بستهها دقت کنید و آنها را پرت نکنید.
- نماد فضای بیرون (Outdoor Use): معمولاً شکل یک خورشید یا ترکیب خورشید و برف است که نشان میدهد کاشی برای کاربرد در فضای خارجی و شرایط جوی متغیر (آفتاب، باران، یخبندان) مناسب است.
- نماد مقاومت شیمیایی: اغلب به شکل یک ارلن یا لوله آزمایش ترسیم میشود و کنار آن یک حرف (A/B/C) درج میگردد. همانطور که گفته شد، حرف A به معنی مقاومت شیمیایی بالا و C پایین است. این نماد مخصوص لعاب کاشیهای لعابدار است.
- نماد مقاومت سایشی: ممکن است به صورت یک دایره حاوی عدد رومی یا یک سطح ساییدهشونده نشان داده شود. عدد مربوطه کلاس سایش (PEI) کاشی را مشخص میکند. برای مثال II یا III بر روی نماد به معنای درجه سایش ۲ یا ۳ است.
- نماد مقاومت در برابر لک: معمولاً تصویر یک قطره یا لکه بر روی کاشی است که کنارش عددی (۱ تا ۵) درج شده. هرچه این عدد بزرگتر باشد، کاشی لک کمتری به خود گرفته و تمیز کردن آن آسانتر است.
علاوه بر اینها، ممکن است علائم دیگری نیز بسته به تولیدکننده روی برچسب دیده شود؛ مثلاً نماد درجهبندی سایه رنگ (برای کاشیهای چند رنگ)، نماد پولیش بودن سطح (آیکون سطح براق در مقابل مات)، نماد نوع چاپ (دیجیتال یا روتوگراور)، و غیره. اما مواردی که در بالا فهرست شد اساسیترین و رایجترین علائم هستند. در جدول زیر برخی از این نمادها را به طور خلاصه معرفی کردهایم:
جدول راهنمای علائم برچسب کاشی و سرامیک
| نماد یا عنوان | مفهوم و کاربرد |
| 🟢 نشان استاندارد | تطابق محصول با استانداردهای کیفیت (استاندارد ملی، ISO، CE و غیره) |
| 🟦 کاشی دیوار | مخصوص نصب روی دیوار – کاشی نازکتر با جذب آب بیشتر (مناسب فضاهای بدون فشار) |
| 🟥 کاشی کف | مخصوص نصب روی کف – کاشی ضخیم و مستحکم با مقاومت سایشی و فشاری بالا |
| 💧 ضد آب/جذب آب کم | نشاندهنده جذب آب پایین کاشی (معمولاً برای پرسلان یا کاشی فضای باز؛ مقاوم در برابر رطوبت و یخزدگی) |
| 🚫💧 عدم کاربرد در محیط مرطوب | کاشی نباید در تماس مستقیم با آب قرار گیرد (مناسب فضای خشک داخلی؛ برای حمام/استخر مناسب نیست) |
| ❄️ مقاوم به یخزدگی | کاشی در برابر سرما و یخبندان مقاوم است (مناسب کاربری فضای بیرون در اقلیم سرد) |
| 🌞 کاربرد فضای بیرون | قابل استفاده در فضاهای باز و بیرونی (مقاوم در برابر آفتاب، باران و تغییرات دما) |
| 📦⬆️ این طرف به بالا | جهت صحیح قرارگیری کارتن در زمان حمل – از وارونه گذاشتن کارتن خودداری شود |
| 🔺 شکستنی | محتوای کارتن شکننده است – در حملونقل احتیاط شود |
| 🧪 کلاس شیمیایی | مقاومت لعاب در برابر مواد شیمیایی (A = عالی، B = خوب، C = متوسط/ضعیف) |
| 🔧 کلاس سایشی (PEI) | مقاومت در برابر سایش و تردد (رنج ۱ تا ۵ یا I تا V – هرچه بالاتر بهتر) |
| 🩸 مقاومت لکپذیری | مقاومت در برابر ایجاد لکه و میزان آسانی تمیزکاری (کلاس ۱ تا ۵ – ۵ یعنی ضدلک عالی) |
| ⚠️ لغزندگی (COF/R) | ضریب اصطکاک سطح – اگر مقدار یا کلاس R ذکر شد، هرچه بالاتر باشد سطح اصطکاک بیشتری دارد (لغزندگی کمتر) |
توجه: علائم فوق ممکن است بسته به شرکت تولیدکننده و استانداردهای بهکاررفته، اندکی متفاوت نمایش داده شوند. برای مثال برخی کارخانهها به جای استفاده از اشکال، مستقیماً کلمات Wall یا Floor را روی کارتن چاپ میکنند. یا ممکن است درصد جذب آب (مثلاً 0.5%) را به جای نماد قطره آب درج کنند. با این حال مفهوم کلی اطلاعات یکسان است. همیشه میتوانید راهنمای علائم اختصاصی همان برند را در کاتالوگ کارخانه بیابید یا از فروشنده در مورد نمادهای ناآشنا سؤال کنید.
اهمیت برچسب در انتخاب کاشی مناسب
اکنون که با اجزای مختلف برچسب و علائم کاشی کف آشنا شدیم، ممکن است این سوال پیش بیاید که دانستن این اطلاعات دقیقاً چه کمکی به ما میکند؟ اهمیت بررسی برچسب کاشی را میتوان در چند مورد خلاصه کرد:
- انتخاب کاشی متناسب با محل استفاده: برچسب کاشی به روشنی مشخص میکند که یک کاشی برای کجا مناسب است. با خواندن آن میتوانید مطمئن شوید کاشی دیواری را اشتباهاً برای کف به کار نبرید یا کاشی با جذب آب بالا را در حمام نصب نکنید. این کار از مشکلات بعدی مانند لغزندگی خطرناک کف، ترک خوردن کاشیها یا جدا شدن آنها جلوگیری میکند. به بیان دیگر، برچسب به شما میگوید “این کاشی را کجا استفاده کن و کجا استفاده نکن”.
- اطمینان از دوام و عمر مفید: مشخصاتی نظیر درجه سایش PEI، مقاومت شیمیایی و لکهپذیری نشان میدهد کاشی در برابر عوامل فرسایشی چقدر دوام میآورد. اگر فضای شما پرتردد است، از روی برچسب درجه سایش بالاتر را انتخاب میکنید تا کاشی زود ساییده نشود. یا برای آشپزخانه به دنبال کاشی با کلاس لکهپذیری بالا خواهید بود تا تمیزکردن آن آسان باشد. بدون توجه به این موارد ممکن است پس از مدت کوتاهی از نصب، متوجه فرسودگی یا تغییر رنگ کاشی شوید.
- مقایسه بهتر کیفیت و قیمت: اطلاعاتی مانند درجه کیفیت (Grade) و استانداردهای محصول کمک میکند ارزشگذاری بهتری بین کاشیهای مختلف انجام دهید. مثلاً دو مدل کاشی ممکن است طرح و اندازه مشابهی داشته باشند اما یکی درجه ۱ و دیگری درجه ۲ باشد که البته روی قیمت هم تاثیر میگذارد. با دقت به درجه، میتوانید تصمیم بگیرید آیا کاشی ارزانتر اما با درجه پایینتر ارزش خرید دارد یا خیر. این موضوع به ویژه زمانی مهم است که قیمت پایینی مشاهده میکنید – ابتدا برچسب را چک کنید شاید کاشی درجه ۳ یا ۴ باشد که کیفیت مطلوبی ندارد.
- اطلاع از ویژگیهای خاص محصول: گاهی کاشیها دارای فناوریها یا ویژگیهای خاصی هستند که تنها از طریق علائم روی برچسب متوجه آن میشوید. برای مثال تکنولوژی نانو پولیش، پوشش آنتیباکتریال، ضدلغزش بودن یا مقاوم بودن در برابر اشعه UV همگی میتوانند به صورت لوگوهای مخصوص روی بستهبندی باشند. دانستن اینها شما را در انتخاب گزینه مناسب بر اساس نیازهای ویژه (مثلاً محیط بهداشتی بیمارستان یا کف کارگاه صنعتی) یاری میکند.
- جلوگیری از اشتباهات پرهزینه: نصب کاشی نامناسب در یک فضا میتواند هزینههای مالی و زمانی زیادی در پی داشته باشد؛ از کندن و تعویض مجدد کاشیها گرفته تا خسارتهای ناشی از لغزندگی یا شکستگی. برچسب کاشی مانند راهنمای استفاده از آن محصول است که با صرف چند دقیقه برای مطالعهاش، جلوی بسیاری از این اشتباهات گرفته میشود. برای مثال، فقط با نگاهی به عبارت “Grade 3 – Wall Only” روی جعبه، متوجه میشوید هرگز نباید آن را در کف سالن پررفتوآمد نصب کنید.
در مجموع، برچسب کاشی کف چیزی نیست که بتوان نادیده گرفت. این برچسب عصارهای از آزمونها و ویژگیهای محصول است که تولیدکننده در اختیار مصرفکننده قرار داده تا انتخاب آگاهانهتری داشته باشد. توصیه میکنیم پیش از خرید نهایی کاشی و همچنین قبل از نصب (هنگام تحویل کاشیها)، مشخصات روی کارتن را به دقت بررسی و با نیاز خود تطبیق دهید. اگر در این زمینه احساس سردرگمی میکنید، حتماً با یک کارشناس فروش یا مشاور طراحی داخلی مشورت کنید. یک تصمیم درست در مرحله انتخاب کاشی، تضمینکننده زیبایی و ماندگاری دکوراسیون شما در سالهای آینده خواهد بود.
CTA – مشاوره: انتخاب کاشی مناسب ممکن است پیچیده به نظر برسد، اما نگران نباشید. کارشناسان فلورا استیل آماده ارائه راهنمایی تخصصی به شما هستند. برای دریافت مشاوره رایگان در خرید کاشی و سرامیک و اطمینان از انتخاب بهترین گزینه، همین امروز با ما تماس بگیرید یا از بخش تماس با ما در وبسایت پیام بگذارید. با مشورت و مطالعه میتوانید با آسودگی خاطر فضای دلخواهتان را زیبا و بادوام بسازید.
پرسشهای متداول درباره برچسب کاشی کف
در این بخش به چند سوال رایج که ممکن است برای خریداران کاشی و سرامیک پیش بیاید پاسخ میدهیم:
۱. درجهبندی کیفیت کاشی (درجه ۱، ۲ و …) به چه معناست؟ آیا واقعاً مهم است؟
بله، درجهبندی کیفیت نشاندهنده میزان مرغوبیت کاشی از نظر یکنواختی رنگ و طرح، عدم وجود عیبهای ظاهری و دقت در ابعاد است. درجه ۱ بالاترین کیفیت را دارد و تقریباً بدون نقص است، در حالی که درجات بالاتر (۲، ۳ و …) به ترتیب کاشیهایی با نقصهای جزئی بیشتر را شامل میشوند. این درجهبندی بسیار مهم است چون بر دوام و زیبایی کار نهایی تأثیر میگذارد. برای کفپوش حتماً از درجه ۱ یا ۲ استفاده کنید چون رفتوآمد زیاد است و کاشیهای درجه پایین ممکن است سریع آسیب ببینند. درجه کاشی معمولاً به صورت یک عدد یا حرف روی کارتن چاپ میشود و پیشنهاد میشود هنگام خرید به آن توجه کنید و متناسب با بودجه و حساسیت پروژه، بهترین درجه را انتخاب نمایید.
۲. مقاومت سایشی PEI چیست و چطور بفهمم کدام درجه برای کار من مناسب است؟
مقیاس PEI درجه مقاومت لعاب کاشی در برابر ساییدگی سطحی ناشی از رفتوآمد را مشخص میکند. این مقیاس از ۱ (کمترین مقاومت) تا ۵ (بیشترین مقاومت) طبقهبندی میشود. برای محیطهای مسکونی معمولی، کاشی با درجه سایش PEI III یا IV کافی است. درجه III اکثر نیازهای خانه (اتاقها، پذیرایی، آشپزخانه) را پوشش میدهد، در حالی که درجه IV برای مکانهای پرترددتر یا خانههایی با جمعیت زیاد اطمینان بیشتری میدهد. درجه V بیشتر مخصوص فضاهای تجاری و عمومی بسیار شلوغ است و در خانه لزومی ندارد مگر شرایط خاصی داشته باشید. در مقابل، درجه II و I فقط برای فضاهای کمرفتوآمد یا دیوار مناسباند. بنابراین بسته به میزان تردد در محل مورد نظرتان، از روی برچسب کاشی درجه PEI مناسب را انتخاب کنید. مثلا برای کف فروشگاه از کاشی PEI IV یا V استفاده میشود اما برای کف اتاق خواب PEI II هم کفایت میکند.
۳. چرا میزان جذب آب کاشی مهم است؟
زیرا جذب آب تعیین میکند کاشی در برابر رطوبت چه عملکردی خواهد داشت. اگر کاشی آب زیادی جذب کند (مانند کاشیهای دیواری معمولی با جذب >۱۰٪)، در فضای مرطوب یا مکانهایی که در تماس با آب هستند دچار مشکل میشود. آب نفوذیافته میتواند باعث لکه، کپک زدن پشت کاشی، یا حتی ترکیدن کاشی بر اثر یخزدگی شود. برعکس، کاشیهای با جذب آب بسیار کم (مانند سرامیکهای پرسلان با جذب <۰٫۵٪) عملاً نفوذناپذیرند و برای حمام، استخر، تراس و محیط بیرون عالی هستند. بنابراین دانستن درصد یا گروه جذب آب کاشی از روی برچسب به شما میگوید که آیا آن کاشی برای مکان مدنظر (خشک یا مرطوب، داخلی یا خارجی) مناسب است یا نه. همیشه کاشی را متناسب با سطح رطوبت محیط انتخاب کنید؛ به عنوان مثال کاشی پرسلان به علت جذب آب ناچیز، بهترین گزینه برای مکانهای کاملاً خیس و مرطوب است.
۴. چگونه از روی برچسب بفهمم کاشی پرسلان است؟ فرق کاشی پرسلان با سرامیک معمولی در چیست؟
کاشی پرسلان نوعی سرامیک پیشرفته است که در دمای بالاتر پخته شده و تخلخل بسیار کمتری نسبت به سرامیک معمولی دارد. مهمترین نشانه پرسلان بودن کاشی، درصد جذب آب کمتر از ۰٫۵٪ آن است. روی برچسب چنین کاشیهایی معمولاً عبارت Porcelain یا گروه BIa درج میشود. همچنین وزن بالاتر (به دلیل چگالی بیشتر)، مقاومت سایشی و سختی بیشتر از مشخصات پرسلان است. در عمل کاشی پرسلانی مقاومتر، بادوامتر و ضدآبتر از کاشی سرامیکی معمولی است و برای فضاهای پرتردد یا مرطوب ایدئال محسوب میشود. البته قیمت آن نیز قدری بالاتر است. برای اطلاعات جامعتر درباره تفاوتهای این دو، میتوانید [مقاله کاشی پرسلان یا سرامیک معمولی]را در وبلاگ فلورا استیل مطالعه کنید که به تفصیل مزایا و معایب هر کدام را مقایسه کرده است.
۵. آیا میتوان از کاشی دیواری برای کف استفاده کرد؟
خیر، این کار به هیچ وجه توصیه نمیشود. کاشیهای دیوار از لحاظ ساختاری برای تحمل فشار و سایش طراحی نشدهاند. آنها معمولاً نازکترند و درصد جذب آب بالاتری دارند که در کف میتواند باعث شکستن یا لکشدنشان شود. اگر برچسب کاشی صراحتاً آن را Wall Tile یا کاشی دیواری معرفی کرده، به معنای عدم مقاومت کافی برای کف است. حتی اگر از نظر ظاهری محکم به نظر برسد، در برابر وزن اشخاص و وسایل به مرور ترک میخورد یا لعابش ساییده میشود. پس حتماً کاشی مخصوص کف (با نماد کف یا عبارت Floor) خریداری کنید. به طور کلی، کاشی دیوار برای کف و کاشی کف برای دیوار قابل جایگزینی نیستند و هر کدام باید در محل مناسب خود به کار روند. البته برخی کاشیهای پرسلانی همهکاره هستند که هم برای کف و هم برای دیوار قابل استفادهاند، اما این مورد نیز روی برچسب یا کاتالوگ محصول ذکر میشود.
نتیجهگیری
برچسب روی کارتن کاشی کف حاوی اطلاعات ارزشمندی است که نقش کلیدی در یک انتخاب آگاهانه و صحیح ایفا میکند. این برچسب دربرگیرنده مشخصاتی همچون اندازه، درجه کیفیت، میزان جذب آب، درجه مقاومت سایشی (PEI)، قابلیت استفاده در کف یا دیوار، مقاومت شیمیایی، مقاومت در برابر لک و استانداردهای تولید است. همچنین با استفاده از نمادهای گرافیکی، بهسادگی ویژگیهای مهم کاشی را به ما منتقل میکند. مطالعه و درک این علائم و مشخصات به منزله خواندن شناسنامه فنی محصول است. اگر پیش از خرید کاشی چند دقیقه زمان بگذارید و برچسب آن را بررسی کنید، میتوانید از تناسب محصول با نیازتان مطمئن شوید و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری نمایید.
در دنیای امروز که تنوع کاشی و سرامیک بسیار زیاد است، داشتن دانش فنی هر چند مختصر درباره اصطلاحات رایج (مانند درجهبندی کاشی، کلاس سایش PEI، درصد جذب آب و …) برگ برندهای برای خریدار محسوب میشود. این دانش به شما کمک میکند تا تحت تأثیر صرفِ زیبایی ظاهری تصمیم نگیرید، بلکه کاشی را انتخاب کنید که از نظر کیفیت و عملکرد نیز پاسخگوی انتظاراتتان باشد. به یاد داشته باشید که کاشی کف بخشی از ساختار اصلی فضای شماست و عمر مفید آن اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین شایسته است که با دقت و بررسی کافی انتخاب شود.
امیدواریم این راهنما توانسته باشد ابهامات شما را درباره برچسب کاشی کف برطرف کند و نکات مفیدی برای یک خرید موفق در اختیارتان قرار داده باشد. از این پس زمانی که به یک فروشگاه کاشی و سرامیک مراجعه میکنید یا در حال بررسی مشخصات محصول در وبسایتها هستید، با دیدن هر عدد، نماد یا عبارت اختصاری روی برچسب، مفهوم آن را خواهید دانست و آگاهانه تصمیم خواهید گرفت. فراموش نکنید که در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، همواره میتوانید با متخصصان ما در فلورا استیل در ارتباط باشید تا شما را در انتخاب بهترین کاشی و سرامیک یاری کنند. انتخاب آگاهانه امروز، آسایش و زیبایی فردای شما را تضمین خواهد کرد.

